Het grote geschiedeniswerkvormenboek

Geschiedenis moet je doen! Voor het schoolvak geschiedenis wil je als leraar niet alleen dat leerlingen belangstelling hebben voor het verleden, maar ook dat ze actief aan de slag gaan met de grote hoeveelheid informatie. Met de juiste werkvormen wakker je als docent de nieuwsgierigheid van leerlingen aan. Ook help je het denken over geschiedenis en (historische) vaardigheden ontwikkelen.

Het Grote geschiedeniswerkvormenboek bevat 100 werkvormen om leerlingen in de leeftijd van 10-15 jaar te activeren in de geschiedenisles. De werkvormen zijn verdeeld over 12 hoofdstukken. In ieder van deze hoofdstukken staat een vaardigheid of een didactisch aspect van de geschiedenisles centraal. Zo zijn er hoofdstukken voor de vaardigheden ‘brongebruik’ en ‘onderzoek doen’, maar ook voor ‘het tastbaar maken’ van de inhoud van de les en ‘speldidactiek’.

Elke beschrijving van een werkvorm heeft een tijdsindicatie, een indicatie voor de moeilijkheid, de vaardigheid binnen de taxonomie van Bloom, een mogelijkheid om te differentiëren, en twee voorbeelden: één voor de bovenbouw van het basisonderwijs en één voor de onderbouw van het voortgezet onderwijs. Zo kun je altijd een passende werkvorm selecteren voor jouw doel en jouw leerlingen.

Over de auteurs

Daan van Leeuwen is lerarenopleider aan de lerarenopleiding geschiedenis van Hogeschool Utrecht. Daarnaast is hij hoofdredacteur van Kleio, het tijdschrift van de vereniging voor geschiedenisdocenten (VGN). Hij heeft eerder als lerarenopleider en vakdidacticus geschiedenis aan een opleiding tot leerkracht in het basisonderwijs gewerkt.

Koen Henskens is lerarenopleider aan de lerarenopleiding geschiedenis van Hogeschool Arnhem Nijmegen. Hij is sinds 2000 leraar geschiedenis en sinds 2004 betrokken bij Actief Historisch Denken. Hij publiceert regelmatig over nieuwe werkvormen en lesideeën op zijn website koenhenskens.nl

Owen Lammertink is leraar geschiedenis in het voortgezet onderwijs. Daarnaast is hij in 2023 gepromoveerd op een historisch onderwerp aan de Radboud Universiteit Nijmegen. Hij publiceert werkvormen voor het geschiedenisonderwijs op zijn website geschiedenisdidactiek.nl

Pieter Mannak is lerarenopleider aan de lerarenopleiding geschiedenis van Hogeschool Utrecht. Na een aantal jaren als leraar geschiedenis in het voortgezet onderwijs richt hij zich nu voornamelijk op vakdidactiek aan leraren in opleiding. Hij is gespecialiseerd in digitale leercontexten zoals videogames en VR.  

Yolande Potjer is lerarenopleider en vakdidacticus geschiedenis aan de opleiding tot leerkracht in het basisonderwijs aan Hogeschool Iselinge. Zij doet onderzoek naar historisch redeneren en onderzoekend geschiedenisonderwijs in groep 5 tot en met groep 8 en publiceert hierover in verschillende vakbladen. Daarnaast werkte zij mee aan een methode voor geschiedenis in het basisonderwijs.