Leerboek kinder- en jeugdpsychiatrie

Negen jaar na de eerste druk is het duidelijk dat het Leerboek Kinder- en Jeugdpsychiatrie in een leemte voorziet. Beknopt en overzichtelijk worden de belangrijkste psychische stoornissen beschreven die in de eerste achttien levensjaren kunnen voorkomen. De introductie van de DSM-5 en de enorme toename van wetenschappelijke kennis binnen het vakgebied waren echter belangrijke redenen om het leerboek grondig te herzien.

Deze nieuwe druk is zeer toegankelijk gehouden, terwijl de wetenschappelijke onderbouwing up-to-date is en de vertaling naar de praktijk voorrang krijgt. Daarbij is zoveel mogelijk franje achterwege gelaten en wordt alleen kennis besproken die noodzakelijk is voor het begrijpen van de belangrijkste kinder- en jeugdpsychiatrische stoornissen en hoe hiermee om te gaan. Opleidingen geneeskunde, psychologie, pedagogiek, gezondheidswetenschappen en hbo-opleidingen waarin aandacht besteed wordt aan psychiatrische problemen bij kinderen en jeugdigen vinden in dit boek een overzichtelijke bespreking van de belangrijkste kinder- en jeugdpsychiatrische stoornissen zoals autismespectrumstoornis, ADHD, gedragsstoornissen, angststoornissen, depressie en suïcide, andere neurobiologische ontwikkelingsstoornissen, psychiatrische stoornissen met lichamelijke problemen zoals anorexia nervosa, maar ook minder vaak voorkomende stoornissen zoals conversiestoornis, tics en selectief mutisme. Ook wordt aandacht besteed aan het diagnostisch psychiatrisch onderzoek bij kinderen en jeugdigen en staat er een aantal handige overzichten in het boek met vragen die aan het kind of de jeugdige en de ouders gesteld kunnen worden, evenals het gedrag dat geobserveerd kan worden.

Frank C. Verhulst is hoogleraar kinder- en jeugdpsychiatrie en afdelingshoofd van de afdeling kinder- en jeugdpsychiatrie/psychologie van het ErasmusMC-Sophia te Rotterdam.

Leerboek Kinder- en Jeugdpsychiatrie

Woord vooraf

Deel I Inleiding

1 Het vakgebied kinder- en jeugdpsychiatrie

2 Diagnostiek 
Inleiding 
Meerdere informatiebronnen 
Hoe wordt diagnostische informatie verkregen? 
Onderdelen van het diagnostisch onderzoek 
Het hulpverleningsproces 
De aanmelding 
Diagnostisch onderzoek 
Diagnostische formulering 
Behandeling en evaluatie 

Deel II Neurobiologische ontwikkelingsstoornissen 

3 Leerstoornissen 
Inleiding 
Specifieke lees- en spellingsstoornis (dyslexie) 
Rekenstoornis (dyscalculie) 

4 Spraak- en taalstoornissen 
Inleiding 
Taalstoornis 
Spraakstoornissen 

5 Autismespectrumstoornis 
Inleiding 
Diagnostische kenmerken 
DSM-5-kenmerken van ASS 
Voorkomen 
Etiologie 
Differentiaaldiagnose 
Diagnostisch onderzoek
Behandeling en beleid 
Beloop en prognose 

Deel III Externaliserende stoornissen 

6 Aandachtsdeficiëntie-/hyperactiviteitsstoornis 
Inleiding 
Diagnostische kenmerken 
Comorbiditeit 
Voorkomen 
Etiologie 
Differentiaaldiagnose 
Behandeling en beleid 
Beloop en prognose 

7 Gedragsstoornissen 
Inleiding 
Diagnostische kenmerken 
Comorbiditeit 
Voorkomen 
Etiologie 
Differentiaaldiagnose 
Behandeling 
Beloop en prognose 

Deel IV Internaliserende stoornissen

8 Angststoornissen 
Inleiding 
Separatieangststoornis, gegeneraliseerde angststoornis, specifieke fobie, sociale angststoornis en paniekstoornis 
Schoolweigering 
Selectief mutisme 

9 Posttraumatische-stressstoornis (PTSS) 
Inleiding 
Diagnostische kenmerken 
Comorbiditeit 
Voorkomen 
Etiologie 
Differentiaaldiagnose 
Behandeling 
Beloop en prognose 

10 Obsessieve-compulsieve stoornis (OCS) 
Inleiding 
Diagnostische kenmerken 
Comorbiditeit 
Voorkomen 
Etiologie 
Differentiaaldiagnose 
Behandeling 
Beloop en prognose 

11 Depressieve-stemmingsstoornissen 
Inleiding 
Depressieve stoornis 
Disruptieve-stemmingsdisregulatiestoornis 

Deel V Psychiatrische stoornissen met lichamelijk lijden 

12 Somatisch-symptoomstoornis en verwante stoornissen 
Inleiding 
Diagnostische kenmerken 
Comorbiditeit 
Voorkomen 
Etiologie 
Differentiaaldiagnose 
Behandeling 
Beloop en prognose 

13 Eetstoornissen 
Inleiding 
Anorexia nervosa 
Boulimia nervosa 

Deel VI Overige stoornissen

14 Ticstoornissen 
Inleiding 
Diagnostische kenmerken 
Comorbiditeit 
Voorkomen 
Etiologie 
Differentiaaldiagnose 
Behandeling en beleid 
Beloop en prognose 

15 Psychiatrische stoornissen bij jonge kinderen 
Inleiding 
Invloeden op de ontwikkeling van het jonge kind 
Neurobiologie 
Effecten van stress tijdens de zwangerschap 
Effecten van stress in de eerste levensjaren 
Gehechtheid 
Hechtingsstoornissen 
Voedingsstoornissen 
Slaapstoornissen 

Literatuur 

Register 

Over de auteur