Leren presenteren met 72 concrete opdrachten

Vaardigheden leer je door ze te oefenen. Het Presentatiespel leert presentatoren met behulp van 72 concrete opdrachtkaarten de deelvaardigheden die nodig zijn voor een effectieve presentatie. Dus wil jij zelf beter leren presenteren of geef je les in presenteren, dan is het Presentatiespel iets voor jou!

Wat is het Presentatiespel?

Het Presentatiespel bestaat uit meer dan zeventig grote speelkaarten (tussen A5- en A6-formaat). Op iedere kaart staat een opdracht en achtergrondinformatie. Iedere kaart focust op een deelaspect van een presentatie. Zo leer je met de ene kaart betere handgebaren maken en met de andere technieken om minder spanning te voelen als je presenteert.

De kaarten zijn verdeeld over vier categorieën:

1.     Presentatietechniek (24 roze opdrachtkaarten)

2.     Structuur en verhaallijn (16 groene opdrachtkaarten)

3.     Zelfverzekerd spreken (16 lichtblauwe opdrachtkaarten)

4.     Vragenronde (16 donkerblauwe opdrachtkaarten)

1. Presentatietechniek

In de categorie Presentatietechniek zitten kaarten die helpen met het oefenen van bijvoorbeeld handgebaren, oogcontact en intonatie. Kortom, alles wat je met je lichaam kunt doen om je presentatie goed uit te voeren.

2. Structuur en verhaallijn

De kaarten in de categorie structuur en verhaallijn gaan over de opbouw van een presentatie. Hoe maak je een effectieve inleiding? Wat kun je doen om de verhaallijn te verduidelijken in de kern? Uit welke onderdelen bestaat een goed slot?

Daarnaast vind je in deze categorie kaarten waarmee de aandacht van het publiek langer vastgehouden kan worden. Denk daarbij aan een opdracht om grote of abstracte getallen begrijpelijker te maken of aan een opdracht om het publiek aan het begin van de presentatie alvast lekker te maken voor wat er nog gaat komen.

3. Zelfverzekerd spreken

Veel mensen vinden het spannend om te spreken voor een publiek. In de categorie zelfverzekerd spreken geven zestien opdrachten je houvast om met je zenuwen om te gaan. Zo zijn er bijvoorbeeld kaarten waarmee je je ademhaling kunt verbeteren, je spieren kunt ontspannen of je gedachten kunt verzetten. Daarnaast is er een opdracht die je leert visualiseren, zodat je de presentatie in gedachten al een keer gedaan hebt – net als een topsporter die zich een belangrijke wedstrijd vast voorstelt. De kaarten in deze categorie helpen dus om spreekangst te verminderen.

4. Vragenronde

De vragenrondecategorie bevat twee soorten kaarten. Ten eerste zijn er kaarten waarmee je leert hoe je een vragenronde kunt aanpakken als spreker. Hoe open je die bijvoorbeeld en hoe sluit je de vragenronde weer af?

Daarnaast bevat deze categorie kaarten waarop verschillende soorten reacties staan waar een spreker mee om moet kunnen gaan, bijvoorbeeld kritische vragen of complimenten. Deze reactiekaarten kun je uitdelen aan het publiek om de spreker zo te laten oefenen met publieksreacties na een presentatie.

Wat maakt het Presentatiespel uniek?

·   Het Presentatiespel bevat 16 concrete oefeningen die je helpen om je zenuwen bij het spreken te verminderen.

·       Theorie wordt in het Presentatiespel altijd gevolgd door concrete spreekoefeningen om de theorie meteen toe te passen.

·       Iedereen kan er direct mee aan de slag: zelfstandig of in een team, beginnend spreker of gevorderd.

·       Het Presentatiespel is uitvoerig getest aan de Technische Universiteit Delft.

·       Het Presentatiespel wordt ingezet in de bovenbouw van middelbare scholen, in het middelbaar en hoger (beroeps)onderwijs (mbo, hbo en wo) en door presentatietrainers in het bedrijfsleven.

Over de auteurs

Maarten van der Meulen

Maarten (1991) heeft communicatie- en informatiewetenschappen gestudeerd in Groningen en Neerlandistiek in Leiden. Die laatste opleiding rondde hij cum laude af. Hij geeft ruim zes jaar colleges communicatieve vaardigheden en heeft ervaring binnen het middelbaar en hoger beroepsonderwijs en in het wetenschappelijk onderwijs. Maarten is docent communicatieve vaardigheden aan de Technische Universiteit Delft.

Jolien Strous

Jolien (1991) studeerde Nederlandse Taal en Cultuur in Groningen en rondde daarna de master Taalbeheersing en de educatieve master Nederlands in Leiden af. Die laatste opleiding heeft ze cum laude behaald. Ze heeft ervaring als docent in het middelbaar en wetenschappelijk onderwijs. Jolien is teacher education specialist aan de Technische Universiteit Eindhoven.

• Andeweg, B., & De Jong, J. (2004). De eerste minuten. Attentum, benevolum en docilem parare. Den Haag: SDU Uitgevers.
• Andeweg, B., De Jong, J., & Wackers, M. (2009). ‘Het einde is nabij.’ Het effect van slotaankondiging in toespraken op waardering en retentie. In W. Spooren, M.
• Onrust, & J. Sanders (Red.), Studies in taalbeheersing 3 (pp. 31-42). Assen: Van Gorcum.
• Atkinson, M. (1984). Our Masters’ Voices: The Language and Body of Politics. Londen: Methuen.
• Baars, S., & Andeweg, B. (2019). ‘Wapper wat meer met je handen’: de invloed van gebaren op retentie en sprekerswaardering bij een informatieve presentatie Tijdschrift voor Taalbeheersing, 41(1), 3-17.
• Braet, A. (2011). Retorische kritiek. Hoe beoordeel je overtuigingskracht?Amsterdam: Boom Uitgevers.
• Brooks, A. W. (2014). Get Excited: Reappraising Pre-Performance Anxiety as Excitement. Journal of Experimental Psychology: General, 143(3), 1144-1158. doi:10.1037/a0035325
• Buma, S. (2016). Speech Sybrand Buma CDA congres 12 nov [YouTube]. Geraadpleegd op 20 november 2019 van https://www.youtube.com/watch?v=uZD68atDA54
• Callow, N., Roberts, R., & Fawkes, J. (2006). Effects of Dynamic and Static Imagery on Vividness of Imagery, Skiing Performance, and Confidence. Journal of Imagery Research in Sport, 1(1).
• Carney, D., Cuddy, A., & Yap, A. (2010). Power Posing: Brief Nonverbal Displays Affect Neuroendocrine Levels and Risk Tolerance. Psychological Science,21(10), 1363–1368. doi:10.1177/0956797610383437
• Cruz, M.G. (1998). Explicit and implicit conclusions in persuasive messages. In M. Allen & R.W. Preiss (Eds.). Persuasion. Advances Through Meta-Analysis (pp.217-230). Cresskill, NJ: Hampton Press.
• Dwyer, K., & Baartmans, T. (2003). Vanzelfsprekend. Lisse: Swets & Zeitlinger.
• Engelshoven, I. van (2019, 20 ). Toespraak van minister Van Engelshoven bij Swedish Council for Higher Education. Geraadpleegd op 20 november 2019 van https://www.rijksoverheid.nl/documenten/toespraken/2019/11/20/toespraak-van-minister-van-engelshoven-bij-swedish-council-for-higher-education 
• HLN.be (2019, 23 augustus). Asteroïde zo lang als ’s werelds hoogste gebouw scheert binnenkort voorbij de aarde. Geraadpleegd op 2 septembervan https://www.hln.be/wetenschap-planeet/wetenschap/asteroide-zo-lang-als-s-werelds-hoogste-gebouw-scheert-binnenkort-voorbij-de-arde~ae182922/#comments 
• Kaag, S. (2019, 10 oktober). Toespraak minister Kaag bij Nuffic Congres. eraadpleegd op 20 november 2019 van https://www.rijksoverheid.nl/documenten/toespraken/2019/10/10/toespraak-minister-kaag-bij-nuffic-congres 
• Kerkhof, A. (2017). Piekeren. Amsterdam: Boom uitgevers.
• Klaver, J. (2016). Jesse speecht live in een overvolle Melkweg [GroenLinks]Geraadpleegd op 15 mei 2019 van https://www.facebook.com/groenlinks/videos/10157398985790506/ 
• Klaver, J. (2017). Complete speech Jesse Klaver in AFAS Live “Stem voor verandering” [GroenLinks]. Geraadpleegd op 15 mei 2019 van https://www.youtube.com/watch?v=QyBJ7y9k9MA  
• Kuenen, J., & Wackers, M. (2012). Presenteren: wat werkt echt en wat echt niet? Onderbouwde adviezen over presentatietechnieken. Amersfoort: Communicatiereeks.
• Leeman, A., & Braet, A. (1987). Klassieke retorica. Groningen: Wolters-Noordhoff/Forsten.
• Norrick, N. R. (2008). Using large corpora of conversation to investigate narrative:The case of interjections in conversational storytelling performance. International Journal of Corpus Linguistics, 13(4), 438 - 464.
• O’Keefe, D. (2002). Persuasion: Theory & Research. Thousand Oaks: Sage Publications.
• Pineschi, G., & Di Pietro, A. (2013). Anxiety Management through Psycho-physiological Techniques: Relaxation and Psyching-Up in Sport. Journal of Sport Psychology in Action, 4, 181-190. doi:10.1080/21520704.2013.820247
• Pomerantz, A. (1978). Compliment responses. Notes on the co-operation of multiple constraints. In J. Schenkein (Red.), Stud-ies in the Organization of Conversational Interaction (pp. 79–112). New York: Academic Press.
• Pomerantz, A. (1984). Agreeing and disagreeing with assessments: some features of preferred/dis-preferred turn shapes. In J.M. Atkinson, & J. Heritage (Red.), Structures of Social Action (pp. 225–246). Cambridge: Cambridge University Press.
• Ribbens, A. (2019). Rembrandt en het Rijksmuseum, dat genereert gulheid. NRC
• Handelsblad. Geraadpleegd op 4 juni 2019 van https://www.nrc.nl/nieuws/2019/05/17/rembrandt-en-het-rijksmuseum-dat-genereert-gulheid-a3960582 
• Rutte, M. (2019, 17 juli). Toespraak van minister-president Mark Rutte bij de MH17-herdenking, Vijfhuizen. Geraadpleegd op 20 november 2019 van https://www.rijksoverheid.nl/documenten/toespraken/2019/07/17/toespraak-van-minister-president-mark-rutte-bij-de-mh17-herdenking-vijfhuizen 
• Spiering, H. (2019, 2 augustus). In het woud zie je wat echt navigeren is. NRC Handelsblad. Geraadpleegd op 6 augustus 2019 van https://www.nrc.nl/nieuws/2019/08/02/in-het-woud-zie-je-echt-wat-navigeren-is-a3968955